Herman

14/09/13 • Open brief over het Herman Teirlinckhuis.

Open brief
Brussel, 12 september 2013
Geachte Mevrouw de Minister van Cultuur,
U hebt ongetwijfeld de berichtgeving in verband met het Herman Teirlinckhuis van nabij kunnen volgen. U hebt kunnen lezen hoe het Gemeentebestuur van Beersel van plan is om zich van het huis te ontdoen en hoe heel wat particulieren en verenigingen van binnen en buiten de gemeente het daarmee niet eens zijn. Met deze brief willen wij oproepen tot aandacht voor de functies van schrijvershuizen - en dat van het Herman Teirlinckhuis in het bijzonder - en tot een bijdetijds en coherent literair erfgoedbeleid.
Het Herman Teirlinckhuis in Beersel is ten eerste meer dan het huis waar de grote auteur dertig jaar van zijn leven doorbracht. Het doet ook al decennialang dienst als laboratorium voor de kunsten, het organiseerde tal van tentoonstellingen en lezingen en was op die manier een spil in het plaatselijke artistieke leven met nationale en internationale uitstraling. De tentoonstellingen waren daarenboven heel eigentijds, zodat er een zeer boeiende mix ontstond tussen literair erfgoed en actualiteit op het gebied van de beeldende kunst, een domein dat onvoldoende aandacht krijgt. Aan die unieke werking dreigt door de sluiting voorgoed een einde te komen. Wij achten dat onaanvaardbaar en een aanslag op de cultuur in Vlaanderen. Daarom roepen wij uw hulp in.
Ten tweede vragen wij U werk te maken van een samenhangend beleid ten aanzien van het literaire erfgoed. In deze tijd waarin er veel aandacht gaat naar ons erfgoed - van eetcultuur tot architectuur - dreigen literaire erfgoedcentra en musea de dupe te worden van besparingen allerhande. Zo verkwanselen we troeven voor toerisme, wetenschappelijk onderzoek en cultuurbeleving.
Voor schrijvershuizen in het bijzonder zien we een aantal mogelijke zinvolle bestemmingen: behalve een plaats voor tentoonstellingen, boekvoorstellingen, poëziedagen, literatuurstudie en seminaries, of vergaderruimte voor de lokale cultuurverenigingen kunnen ze ook verblijfplaatsen voor writers in residence worden, filialen voor de openbare bibliotheek, erfgoedcentra, enzomeer. Voor één zaak deugen ze niet: voor de vastgoedmarkt.
Het Herman Teirlinckhuis dient vanzelfsprekend in de eerste plaats de kans te krijgen om zijn niet-commerciële laboratoriumfunctie verder uit te oefenen. Er is zeker behoefte aan het opwaarderen van de vaste tentoonstelling over Herman Teirlinck om zijn betekenis als theatertheoreticus meer in het licht te zetten, maar ook aan een plaats waar kunstenaars van verschillende disciplines uitgenodigd worden voor residenties, stages en ontmoetingen. Niet alleen als trefcentrum waar het verleden, in confrontatie met het schitterende landschap rond het huis, nieuwe ideeën doet ontstaan, maar ook als ankerplaats voor toeristen en scholen biedt het Huis mogelijkheden.
Geachte mevrouw de Minister, wij gaan daarover graag in gesprek met u, want alles wat met cultuur en kunst te maken heeft, gaat u ter harte. Wij hopen dat u alvast werk wilt maken van de redding van dat bijzondere huis op de Uwenberg.
Geheel de uwen, de opstellers: prof. dr. Willem Elias en prof. dr. Hans Vandevoorde, beide verbonden aan de Vrije Universiteit Brussel
Mede ondertekend door:
- Willy Vandeweghe, vast secretaris van de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde
- Jacques De Decker, vast secretaris van de Académie royale de langue et de littérature françaises de Belgique
- David Van Reybrouck, voorzitter PEN-Vlaanderen
- Lukas De Vos, voorzitter van de Stichting Arkcomité van het Vrije Woord
- Luc Devoldere, Hoofdredacteur/Afgevaardigd-bestuurder Ons Erfdeel vzw
- Leen van Dijck, directeur het Letterenhuis (AMVC)
- Patricia Quintens, directeur van het Archief en Museum voor het Vlaams Leven te Brussel
- Sigrid Bousset, directeur Passa Porta
- Dany Vandenbossche, nationaal voorzitter Vermeylenfonds
- Mireille Corteville, Voorzitter Willemsfonds Brussels Hoofdstedelijk Gewest
- Peter Peene, nationaal voorzitter Davidsfonds
- Walter De Decker, voorzitter van de Vlaamse Club
- Roger Swalens, voorzitter van de Streekvereniging Zenne & Zoniën
- Chris Straetling, museum verantwoordelijke Herman Teirlinckhuis en lid van het Herman Teirlinck Comité
- Steph Feremans, woordvoerder van het gelegenheidscomité Herman Teirlinckhuis
- Stefan van den Bossche, voorzitter van de Herman Teirlinck Stichting

Halles Onstuitbare Plannenmakerij

Arkenvest. (Foto © Felix Merckx)

In de raadzaal van het stadhuis van Halle is zopas het RUP Parklaan-Zenne-Vondel voorgesteld. Echte plannen zijn er nog niet. Wel dikke nota's van het studiebureau D en A en veel plannen, die je kan consulteren op de stedelijke website. Samen meer dan 200 pagina's.  Dikke boterhammen dus, waar je de tanden kan op stuk bijten.  Zien we door het bos de bomen? Of door de bomen het bos?

Tous au Travail!

Het RUP Parklaan-Zenne-Vondel omvat het gebied tussen de Zenne, de scholencampus van het Heilig HartéCollege, het Possozplein, de Maandagmarkt, de bibliotheek, het stadspark, de Minderbroedersstraat en de Arkenvest.

Doelstelling is volgens het schepencollege van Halle  het verbeteren van de commerciele kern, de uitbouw van een nieuw wandelcircuit, het opwaarderen van de Zenne, het vaststellen van de randvoorwaarden voor het stadsvernieuwingsproject Arkenvest, een verhoogde verkeersveiligheid en een kwalitatieve erfgoedzorg. Vooraleer dit RUP goedgekeurd wordt door alle instanties zijn er geen concrete plannen. Wel kon vernomen dat de voorziene ondergrondse parking aan de Arkenveste slechts voor 25% onder het stadspark zal komen te liggen. Deze ondergrondse parking is niet alleen voor de handelszaken en de bewoners, maar krijgt ook een openbaar karakter. De projectontwikkelaar zal ook mee moeten instaan voor de financiering van het stadspark.

Het stadsvernieuwingsproject Arkenvest moet kern- en handelsversterkend zijn. Daarom moeten de toegangswegen komen langs de Basiliekstraat en de Molenborre. Het wordt geen mega-project, maar een kleinschalig project. Het woongedeelte zal gerealiseerd worden in samenwerking met Woonpunt Zennevallei en Vlabinvest.

Het openbaar onderzoek voor dit project loopt tot 18 november. Wij komen er uitvoerig op terug.
met dank aan Editiepajot.

Goede Bestemming voor Halse Paterskerk

Cultuurraad vraagt stad om Paterskerk niet uit handen te geven

Bron: Editiepajot Felix Merckx

 

Foto © Felix Merckx

De Cultuurraad van Halle versterkt een vrroeger advies aan de stad om de Paterskerk niet uit handen te geven. De ruimte  zou in de toekomst een belangrijke rol kunnen spelen voor concerten, voordrachten, tentoonstellingen, e.d.   Het gebouw zou ook een toeristische troef kunnen zijn

De uitslag van de recente poll over het belangrijkste monument van Halle bewees de overtuiging van de Hallenaren : de (verloren?) Villa Servais  stond op de eerste plaaats en  de Paterskerk op de tweede.

Concreet vraagt de Cultuurraad in de jarenplanning de opname van: behoud van de kerk; oprichting (met minimale middelen van de stad) van een werkgroep (die later kan uitmonden in een VZW) om de transitie van de PATERSKERK voor te bereiden; de herberekening van de meerjarenbegroting ifv bovenstaande door: een goede inschatting van kosten en baten. Wat kosten betreft gaat het over het onderhoud/aanpassing/renovatie PATERSKERK en wat baten betreft de subsidies die hiervoor kunnen worden aangewend.

In Halle is er plaats en nood voor zulke locatie.

Belangrijk is hierbij dat het dossier PATERSKERK in een breder sociaal/cultureel/commercieel perspectief   zou bekeken worden en niet louter cultureel. Er kan ook bij onderwijs, OCMW en middenstand bekeken worden hoe de Paterskerk kan ingepast worden in  het Halse stadsleven.

Geen Wetenschapspark in Rode

Geen Wetenschapspark in Rode
 
De Vlaamse regering heeft geen akkoord bereikt met de VUB en de ULB over de aankoop van de verlaten gebouwen aan de Paardenstraat in Sint-Genesius-Rode. Al vele jaren ligt de universiteitscampus er verlaten bij. Lange tijd leek er een nieuwe bestemming in zicht, omdat de Vlaamse regering het 7,6 ha grote terrein wilde opkopen en omvormen tot een Wetenschapspark, woonuitbreidingsgebied en natuurgebied. Minister Geert Bourgeois liet onderzoeken hoe het domein een nieuwe bestemming kon krijgen als wetenschapspark met mogelijk een lucht- en ruimtevaartcampus, en in het woonuitbreidingsgebied zouden er woningen komen voor mensen uit de streek.

Helaas gaan die plannen niet door. VUB en ULB  blijven dus voorlopig eigenaar en het ziet er naar uit dat Sint-Genesius-Rode rijp is voor een nieuw verstedelijkend vastgoedproject. Dit is eens te meer een weinig hoopvolle evolutie. 

Koelkast

De plannen zijn in de koelkast beland.De Participatiemaatschappij Vlaanderen onderzocht de mogelijkheden, wat resulteerde in een haalbaarheidsstudie en een businessplan. Hieruit bleek dat  dit project te veel risico’s inhoudt.

Het aankoopcomité heeft wel de waarde van het gebied geschat. Op basis van die schatting is geprobeerd om een akkoord te bereiken over de eigendomsoverdracht, maar dat is niet gelukt. De universiteiten hebben beslist niet in te gaan op het  voorstel. Zij bekijken nu of en hoe zij zelf een oplossing kunnen vinden. De Vlaamse overheid is daar dus niet meer bij betrokken.

‘Ik hou me nu zelf met het dossier bezig, en bent recent nog ter plaatse geweest. Het is een prachtige site, met grote gebouwen die in slechte staat verkeren. We zijn dan wel geen eigenaar, toch willen we een oplossing’, zegt burgemeester Pierre Rolin (IC-GB). ‘Ik heb contact opgenomen met drie potentieel geïnteresseerden. De eerste is iemand die vroeger al geïnteresseerd was, en die vooral de wetenschappelijke weg verder wil bewandelen. De andere twee zijn projectontwikkelaars die voor woningen gaan.’

Beperking

‘Enig probleem is dat het ruimtelijk structuurplan een beperking oplegt van het aantal woningen, waardoor het voor deze projectontwikkelaars financieel moeilijk haalbaar is. Een oplossing daarvoor zal van de hogere overheden moeten komen. Ik vrees dat een finale oplossing nog jaren op zich zal laten wachten. Momenteel hoor ik ook dat de er misschien niet langer een conciërge op de site aanwezig zal zijn. Ik vrees dat we dan met gevaarlijke toestanden te maken krijgen.’

Nvdr: Ook op deze ruimte projectontwikkelaars loslaten, lijkt een ideale manier om Sint-Genesius-Rode verder te verstedelijken.  Niet laten gebeuren, Rodenaren….

Bruggenbouwers in Halle

Blijft Halle stilstaan in ondiep water?

Is het verkeer in Halle gedoemd om op termijn in de binnenstad alleen nog stil te staan? Wie belangrijke elementen uit de stedelijke mobiliteitsstudie van 19 oktober 2012 samenlegt met de presentaties  van de deskundigen en hun studiebureaus over de mogelijkheid  nieuwe kanaalbruggen te bouwen,  is geneigd deze vraag positief te beantwoorden.

De Halse binnenstad, die volgens vele geïnteresseerden toch ruimer moet worden gezien dan de historische stadskern, kende de jongste jaren een nooit geziene “verdichting”. De bouwwoede nam spectaculaire proporties aan. Een kleine opsomming van uitgevoerde, in uitvoering zijnde of geplande nieuwbouwprojecten: Rivierenhof en Nederhem  aan de Sasbrug, Roy’Halle en andere losse projecten in de J. Jacqminstraat, de inbreiding in de Zuster Bernardastraat, ’t Parkske aan de Bergensesteenweg…Deze lijst is ver van volledig. Daarnaast is er nog het niet onbelangrijke commercieel complex met ondergrondse parkeergarage aan de Arkenvest.

Al die projecten genereren binnenkort bijkomende verkeersstromen. In welke mate die allemaal in de stedelijke verkeersplannen zijn verwerkt, is niet geheel duidelijk.

Halle wordt bovendien geconfronteerd met een dubbel probleem: zowel het doorgaand verkeer als het lokale (binnenstedelijke) verkeer is tijdens grotere periodes van de dag nu al verzadigd. De invalswegen kunnen het nu al niet meer slikken. Het eigen stedelijk Mobiliteitsplan illustreert dit tweevoudig fenomeen voor de Sint-Rochuswijk: “Door het verminderen van de doorwaadbaarheid van het gebied kan het verkeer gestimuleerd worden om zich te concentreren op deze wegen van hogere categorie. Het beperken van de doorwaadbaarheid kan via het doordacht toepassen van enkelrichtingsverkeer en het strategisch knippen van enkele straten. Het gebied is echter dermate groot dat het niet haalbaar is om een waterdicht circulatieplan op te stellen dat alle gemotoriseerd verzamelt naar de hogere wegcategorieën. 

Naast de vraag hoe afgedwongen kan worden dat het gemotoriseerd verkeer zich op deze wegen zal concentreren en of deze wegen dit verkeer wel kunnen opvangen. Zeker de lokale verzamelwegen zijn onvoldoende uitgerust voor het verzamelen van het gemotoriseerd verkeer. De uitdaging ligt erin om de doorstroming op deze straten te verbeteren, en de veiligheid en verkeersleefbaarheid te bewaren.”

Wie deze vaststelling ter harte neemt, moet zich meteen afvragen hoe bijkomende bruggen over het Kanaal (en de Zenne en de spoorlijnen) , zoals op 17 september 2013 voorgesteld op een informatievergadering, hierin soelaas kunnen brengen.

Het Halse schepencollege roept nu de bevolking op om zich uit te spreken over de plannen tot verdieping, verbreding en overbrugging van het Kanaal. Het College zelf komt tot het besluit dat een nieuwe Zuidbrug (maar op termijn liefst ook een tweede Zuidbrug)  tussen de Vogelpers en het Bevrijdingsplein (“de Zwarte Kat”) de Halse verkeerspijnen kan verzachten.

Hebben die bruggen een binnenstedelijke of een bovenstedelijke functie? Zijn ze m.a.w. gericht op een betere gemotoriseerde doorstroming van Sint-Rochus naar de stadskern en omgekeerd? Of moeten zij bovenlokaal verkeer doorsluizen van Zuid naar Noord, van Oost naar West? Alle bruggen verbinden in feite  alleen de stationsomgeving via de Vogelpers met het Bevrijdingsplein en/of de Bergensesteenweg in de richting van Lembeek. Wat doet het verkeer dan eenmaal daar beland, om toch nog dichter bij de stadskern te raken? En in omgekeerde richting om Sint-Rochus binnen te raken? Op deze vraag blijven de studies het antwoord schuldig.

Gebakken Lucht Bruggen

De simulaties die door de deskundigen zijn uitgewerkt en voorgesteld, tonen aan dat de problemen zich alvast gedeeltelijk gaan verplaatsen van de Suikerkaai naar de Vogelpers. 

De nieuwe brug of bruggen zouden worden gebouwd door de NV Zeekanaal. Over de kostprijs en de financiering bestaan geen cijfers of zijn geen verdere gegevens openbaar gemaakt. De verbreding en verdieping van het Kanaal enkel in en rond Halle blijkt ook ruim onvoldoende te zijn om het te laten beantwoorden aan moderne Europese normen. Zowel ten noorden als ten zuiden van Halle zouden kostelijke infrastructuurwerken nodig zijn, onder meer nieuwe bruggen en sluizen, om dit te realiseren. Vandaar dat velen betwijfelen of de voorgespiegelde bruggen op korte of middellange termijn gebouwd zullen worden. Halle dreigt zich dus aan een strohalm vast te klampen, maar dreigt tegelijk in ondiep water te verdrinken.  Sceptici spreken daarom al van “gebakken lucht-bruggen”. De vergelijking met de beroemde decennia aanslepende zwembad-saga is niet veraf.

Een andere essentiële schakel in een mogelijke mobiliteitsoplossing vormt de verbinding tussen de autoweg naar Bergen en die naar Doornik. De N203A zou worden aangepakt en gedeeltelijk ingekokerd. Ook dit is een bovenlokaal project. Welke link is er met de kanaalbruggen?

Zelf zegt het bevoegde Agentschap  Wegen en Verkeer hierover: “De N203a, het stuk van de A8 tussen de ring om Brussel en het kanaal Brussel-Charleroi, heeft op het overgrote deel van zijn tracé in beide rijrichtingen twee rijstroken en heeft het karakter van een autosnelweg. Toch zijn er drie kruispunten met verkeerslichten (aan de Halleweg, de Nijvelsesteenweg en de Rodenemweg) en vier onvolledige aansluitingen met lokale wegen. Die zeven kruispunten remmen de doorstroming van het verkeer af en zorgen voor lange files en verkeersonveilige situaties.

Daarbij komt nog dat het verkeer vanuit Wallonië, net voor ze Halle binnenrijden, van twee rijstroken naar één rijstrook geleid worden. Daardoor slibt het verkeer daar tijdens de ochtendspits helemaal dicht.”

De oplossingen die het Agentschap voorstelt, bieden wel degelijk soelaas, hoofdzakelijk voor het doorgaand verkeer, en verlichten tegelijk de druk op het binnenstedelijke mobiliteitsprobleem. Maar ook hier ontbreken zowel  kostenramingen,  budgettaire  toezeggingen als concrete planning (het  milieu-effectenrapport en de ruimtelijke uitvoeringsplannen worden  voorbereid tegen 2014, maar nadien is er nog een lange weg af te leggen).

Streekvereniging Zenne en Zoniën is er zich van bewust dat de bovenstaande argumentatie zeker niet volledig is en maar een klein deel van de mobiliteitsproblematiek bestrijkt. Wij zijn blij dat het schepencollege door de bevraging van de bevolking over de kanaalbruggen “de kat de bel aanbindt”. Maar er gaat nog veel water door de Zenne stromen, eer er een duidelijk beeld ontstaat over werkelijk verantwoorde en bevredigende oplossingen. Wie een deeltje van het hele plaatje wil zien, moet zich bij de lopende consultatie al door een zevental documenten en presentaties werken. Een Titatenstrijd vergelijkbaar met het overzwemmen van het Kanaal …tussen Calais en Dover.

Onze conclusie: de Kanaalbrugconsultatieronde dreigt een slag in het water te worden.