Waarom BHV nooit gesplitst zal worden. De onvoorstelbare grendels op de Vlaamse autonomie
· er is toch niemand die denkt dat de vergrendelde regering — evenveel Franstalige als Nederlandstalige ministers, de eerste minister uitgezonderd — een eenzijdige splitsing zal bekrachtigen?
Wat Jean-Luc Dehaene precies gedaan heeft om BHV te splitsen, weten we niet, wel dat het niet gelukt is. Politici die falen zonder verantwoording af te leggen, volgens HENDRIK VUYE is dat typisch Belgisch.
Toen Herman Van Rompuy in november 2009 naar Europese oorden trok, stond in de sterren geschreven dat Leterme eerste minister werd. Plots verschenen twee oude kometen aan de hemel. Eerst moest Wilfried Martens de regeringswissel voorbereiden. En toen Leterme eerste minister werd, kreeg hij een koninklijke schoonmoeder naast zich. Jean-Luc Dehaene werd Koninklijk opdrachthouder en moest ‘een voorstel ten gronde' uitwerken ‘inzake institutionele problemen en in het bijzonder BHV'. Het aloude recept werd bovengehaald van onderhandelingen achter vergrendelde deuren, zonder pers en parlementaire controle. Dehaene faalde, maar hierover hoeft hij geen verantwoording af te leggen. Zo werkt de vergrendelde democratie.
En dan de andere grendels. De wonderbaarlijke veelvuldigheid aan Franstalige parlementen legde de eenzijdige splitsing lam. De Franse Gemeenschap, het Waalse Gewest en de Cocof riepen een belangenconflict in. Vervolgens waren de Duitstaligen aan zet. En het parlement van het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest zat nog op de reservebank. Maar is het wel zo dat de Franstaligen België lam leggen? Hoe werkt zo'n belangenconflict? Eerst is er een schorsing van 60 dagen. Gedurende deze termijn moeten de betrokken parlementen trachten tot een vergelijk te komen. Komt er geen oplossing, dan geeft de Senaat binnen de 30 dagen een advies. Ten slotte beslist het overlegcomité — in dit orgaan zijn alle regeringen vertegenwoordigd — bij consensus. De grendel is zo in de tijd beperkt tot 120 dagen. Maar waarom duurde het belangenconflict dat werd ingeroepen door het Waalse Gewest dan 269 dagen? Het antwoord is eenvoudig, omdat ook de Vlamingen het debat hebben vergrendeld. En voor wie er niet genoeg van heeft. Naast deze belangenconflicten tussen parlementen, bestaan er ook nog belangenconflicten tussen regeringen. Had de federale regering beslist om een eenzijdig gestemde splitsing te bekrachtigen, dan konden alle andere regeringen van dit land dergelijk belangenconflict inroepen. BHV was dus verre van gesplitst. En er is toch niemand die denkt dat de vergrendelde regering — evenveel Franstalige als Nederlandstalige ministers, de eerste minister uitgezonderd — een eenzijdige splitsing zal bekrachtigen?
Op donderdag 22 april gingen de Vlamingen dan toch eenzijdig stemmen. Het ogenblik van de vijf minuten politieke moed was aangebroken. Maar toen bleek er een andere grendel te bestaan. Eentje waar zelfs niemand ooit eerder had van gehoord. Kamervoorzitter Dewael orakelde dat het parlement niet vergadert zolang de Koning audiënties houdt. Zowaar, een koninklijke grendel!
Enkele dagen later belette deze nieuwbakken grendel de Vlaamse partijen niet om, nog tijdens de audiënties, aan te kondigen wie lijsttrekker zou zijn. De eerbied voor de koninklijke grendel was al snel weggeëbd.
Op 29 april was het wel menens. De Vlaamse meerderheid ging stemmen. En toen klonk de alarmbel. Dit impliceert dat de ministerraad binnen de dertig dagen een advies moet geven. Wat zijn dertig dagen? Een peulschil! Neen, een bananenschil. In 1993 oordeelde de kamer met 159 stemmen voor en twee onthoudingen dat, wanneer de regering ontslagnemend is, deze termijn geschorst is tot een nieuwe regering is gevormd. Een supergrendel dus. Het volstaat om de regering te doen vallen en alles zit muurvast. Waarom heeft de Vlaamse meerderheid met deze interpretatie ingestemd en zich zo laten vergrendelen?
En sommigen krijgen er niet genoeg van. De Paviagroep (DS 5 mei) pleit voor een federale kieskring. 15 van de 150 kamerleden dienen gekozen te worden in deze kieskring. Wat de Pavianen er niet bij vermelden is dat hun kieskring vergrendeld is: 6 zetels voor de Franstaligen, 9 voor de Vlamingen. Dit is kiezersbedrog. In een eerlijke federale kieskring worden Belgen verkozen en op grond van de behaalde stemmen, niet Franstaligen en Vlamingen op grond van vooraf ingebouwde grendels.
Hoe ontembaar ook, de Vlaamse meerderheid ligt aan kluisters. In de Belgische rekenkunde kunnen 62 Franstalige kamerleden de mond snoeren van 88 Nederlandstaligen. En 29 Franstalige senatoren zijn evenveel waard als 41 Nederlandstalige. Maar waarom is dat zo? Omdat dit land krom werd hervormd tijdens onderhandelingen achter vergrendelde deuren. De oplossingen van vandaag zijn steeds de problemen van morgen. Dit was ook zo met de voorstellen die de loodgieter-hofleverancier op tafel toverde: de benoeming van de burgemeesters in de rand werd vergrendeld, het toezicht op de rand werd vergrendeld.
Dit grendelverhaal wordt nog vaak minzaam omschreven als ‘consensusdemocratie'. En nochtans, door die grendels werkt de federale staat niet meer. Ondanks een bijzonder hoge belastingsvoet heeft België de laagste sociale uitkeringen van Europa. Het justitieel apparaat loopt vast. Dit legt een bom onder de toekomst van Vlamingen, Walen en Brusselaars. België gaat gebukt onder een fataliteit: van zodra een communautair probleem opduikt ligt de hele federale regering lam. De waarheid is eenvoudig, sinds 2007 is niet meer geregeerd. De prijs voor dit omfloerst immobilisme zullen de toekomstige generaties moeten dragen.
HENDRIK VUYE Wie? Hoogleraar staatsrecht Universiteit Namen. Wat? De federale staat werkt niet meer. Waarom? Zodra er een communautair probleem is, loopt alles vast, dat is zo geregeld.
Bron: De Standaard Opinie 28 april 2010
En dan de andere grendels. De wonderbaarlijke veelvuldigheid aan Franstalige parlementen legde de eenzijdige splitsing lam. De Franse Gemeenschap, het Waalse Gewest en de Cocof riepen een belangenconflict in. Vervolgens waren de Duitstaligen aan zet. En het parlement van het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest zat nog op de reservebank. Maar is het wel zo dat de Franstaligen België lam leggen? Hoe werkt zo'n belangenconflict? Eerst is er een schorsing van 60 dagen. Gedurende deze termijn moeten de betrokken parlementen trachten tot een vergelijk te komen. Komt er geen oplossing, dan geeft de Senaat binnen de 30 dagen een advies. Ten slotte beslist het overlegcomité — in dit orgaan zijn alle regeringen vertegenwoordigd — bij consensus. De grendel is zo in de tijd beperkt tot 120 dagen. Maar waarom duurde het belangenconflict dat werd ingeroepen door het Waalse Gewest dan 269 dagen? Het antwoord is eenvoudig, omdat ook de Vlamingen het debat hebben vergrendeld. En voor wie er niet genoeg van heeft. Naast deze belangenconflicten tussen parlementen, bestaan er ook nog belangenconflicten tussen regeringen. Had de federale regering beslist om een eenzijdig gestemde splitsing te bekrachtigen, dan konden alle andere regeringen van dit land dergelijk belangenconflict inroepen. BHV was dus verre van gesplitst. En er is toch niemand die denkt dat de vergrendelde regering — evenveel Franstalige als Nederlandstalige ministers, de eerste minister uitgezonderd — een eenzijdige splitsing zal bekrachtigen?
Op donderdag 22 april gingen de Vlamingen dan toch eenzijdig stemmen. Het ogenblik van de vijf minuten politieke moed was aangebroken. Maar toen bleek er een andere grendel te bestaan. Eentje waar zelfs niemand ooit eerder had van gehoord. Kamervoorzitter Dewael orakelde dat het parlement niet vergadert zolang de Koning audiënties houdt. Zowaar, een koninklijke grendel!
Enkele dagen later belette deze nieuwbakken grendel de Vlaamse partijen niet om, nog tijdens de audiënties, aan te kondigen wie lijsttrekker zou zijn. De eerbied voor de koninklijke grendel was al snel weggeëbd.
Op 29 april was het wel menens. De Vlaamse meerderheid ging stemmen. En toen klonk de alarmbel. Dit impliceert dat de ministerraad binnen de dertig dagen een advies moet geven. Wat zijn dertig dagen? Een peulschil! Neen, een bananenschil. In 1993 oordeelde de kamer met 159 stemmen voor en twee onthoudingen dat, wanneer de regering ontslagnemend is, deze termijn geschorst is tot een nieuwe regering is gevormd. Een supergrendel dus. Het volstaat om de regering te doen vallen en alles zit muurvast. Waarom heeft de Vlaamse meerderheid met deze interpretatie ingestemd en zich zo laten vergrendelen?
En sommigen krijgen er niet genoeg van. De Paviagroep (DS 5 mei) pleit voor een federale kieskring. 15 van de 150 kamerleden dienen gekozen te worden in deze kieskring. Wat de Pavianen er niet bij vermelden is dat hun kieskring vergrendeld is: 6 zetels voor de Franstaligen, 9 voor de Vlamingen. Dit is kiezersbedrog. In een eerlijke federale kieskring worden Belgen verkozen en op grond van de behaalde stemmen, niet Franstaligen en Vlamingen op grond van vooraf ingebouwde grendels.
Hoe ontembaar ook, de Vlaamse meerderheid ligt aan kluisters. In de Belgische rekenkunde kunnen 62 Franstalige kamerleden de mond snoeren van 88 Nederlandstaligen. En 29 Franstalige senatoren zijn evenveel waard als 41 Nederlandstalige. Maar waarom is dat zo? Omdat dit land krom werd hervormd tijdens onderhandelingen achter vergrendelde deuren. De oplossingen van vandaag zijn steeds de problemen van morgen. Dit was ook zo met de voorstellen die de loodgieter-hofleverancier op tafel toverde: de benoeming van de burgemeesters in de rand werd vergrendeld, het toezicht op de rand werd vergrendeld.
Dit grendelverhaal wordt nog vaak minzaam omschreven als ‘consensusdemocratie'. En nochtans, door die grendels werkt de federale staat niet meer. Ondanks een bijzonder hoge belastingsvoet heeft België de laagste sociale uitkeringen van Europa. Het justitieel apparaat loopt vast. Dit legt een bom onder de toekomst van Vlamingen, Walen en Brusselaars. België gaat gebukt onder een fataliteit: van zodra een communautair probleem opduikt ligt de hele federale regering lam. De waarheid is eenvoudig, sinds 2007 is niet meer geregeerd. De prijs voor dit omfloerst immobilisme zullen de toekomstige generaties moeten dragen.
HENDRIK VUYE Wie? Hoogleraar staatsrecht Universiteit Namen. Wat? De federale staat werkt niet meer. Waarom? Zodra er een communautair probleem is, loopt alles vast, dat is zo geregeld.
Bron: De Standaard Opinie 28 april 2010
Geen opmerkingen:
Een reactie posten